W roku pandemicznym 2020 nasze prezentacje utworów wielokanałowych muzyki eksperymentalnej odbędą się w zmienionej formule. Wspólnie z galerią Dizajn BWA Wrocław w przestrzeni miejskiego społecznego zdroju przygotowaliśmy system nagłośnieniowy oraz program akuzmatycznych projekcji dźwiękowych pod nazwą Radio Żyjnia. Będą się one odbywać codziennie w dwóch godzinnych slotach (12:00 i 17:00). Formy instalacji dźwiękowych sa dostępne w godzinach pracy galerii. Z racji reżimu sanitarnego w galerii może przebywać jednocześnie 6 osób, program będzie zmieniany co miesiąc.
Radio Żyjnia jest nie tylko formułą przestrzeni dźwiękowej dla miejskiego sanatorium. W wybranych przez nas utworach staramy się poruszać zagadnienia wpisane w naturę tego miejsca, jak głęboka adaptacja i praktyki artystyczne w dobie kryzysu klimatycznego, związanych z nimi ideom pogłębionego słuchania (deep listening) czy ekologii i pejzażu dźwiękowego (soundscape). W programie znajdą się kompozycje premierowe, przygotowane specjalnie na nasze zaproszenie, jak i utwory oddające stan współczesności rozszerzone dla naszego systemu nagłośnieniowego. Kontynuujemy też prezentacje kompozycji z kanonu tradycji przestrzennego eksperymentu dźwiękowego.
Część prezentowanych przez nas prac jest również próbą kreacji dźwiękowej opartej na wizji Neutrdromu Jerzego Rosołowicza - przestrzeni dla działań neutralnych, celowo unikających narracyjności, znaczenia i intencjonalności na rzecz pracy w procesie, bliskich naturze i idei współistnienia wszystkich istot, zrodzonych ze samoświadomości bliskości samozagłady. Ta powstała w 1967 roku praca jest jednym z niewielu przykładów polskiej sztuki konceptualnej odwołującej się do zjawisk dźwiękowych. Prezentacje tych utworów są częścią Sympozjum Wrocław 70/20 - oddolnego programu obchodów 50. rocznicy Sympozjum Plastycznego Wrocław '70
Program:
Aleksandra Słyż - Iridescence (2020) *, 10'10"
Iryzacja – zjawisko optyczne zwane też tęczowieniem; związane z obecnością oraz zachowaniem się światła, które zmienia swoją jakość wraz ze zmianą perspektywy. Spowodowane jest często obiciem się wiązki światła od przeźroczystej lub półprzezroczystej powierzchni oraz jej modulacją, a tym samym wzmocnieniem lub osłabieniem niektórych jej częstotliwości. Wielokanałowa kompozycja Iridescence jest dźwiękową interpretacją postrzegania tego zjawiska optycznego .
Michał J. Biel - Zapośredniczanie (2020) * z serii Default Logic, 20'
Cosimo Fiaschi - saksofon sopranowy M.Biel - saksofon barytonowy
Utwór jest zadumą nad muzycznością nagrań terenowych. Wynika z moich prób integracji instrumentów akustycznych z zasłyszanymi środowiskami dźwiękowymi. Równolegle pochylam się nad pamięcią i to ona, w obliczu nowej formuły przygotowanej dla Radio Żyjnia, wysuwa się na plan pierwszy. Anamnesis, Remanence oraz Phonomnesis – pojęcia zaczerpnięte z koncepcji „Sonic effects”, której celem jest zrozumienie i opis zjawisk występujących w środowiskach dźwiękowych (głównie zurbanizowanych) – stanowiły dla mnie pierwotne założenia kompozycji.
Seria Default Logic jest próbą poruszenia kwestii percepcji i złożoności procesów, które
ją stanowią.
Piotr Bednarczyk - blended (2020) *, 7'28"
Kwadrofoniczna kompozycja jest oparta o techniki samplingu delikatnych szumowych struktur nagrywanych z bliskiej perspektywy oraz prostych brzmień syntetycznych, które swobodnie przenikają się w przestrzeni. Modelowanie interaktywne zastosowane w procesie kompozycyjnym zostało opracowane na potrzeby cyklu działań warsztatowych nawiązujących do koncepcji Neutrdromu Jerzego Rosłowicza.
Krzysztof Knittel - norcet II (1980), wersja kwadrofoniczna, 16'26"
Muzyka komputerowa na taśmę zrealizowana w Studio Komputerowym State University of New York w Buffalo (1978) i w Studio Eksperymentalnym Polskiego Radia (1980). Tytuł pochodzi od słów natural-objects-recording-computer-electronics-tape. Kompozycja miała premierę podczas Warszawskiej Jesieni w 1980 roku. We Wrocławiu była prezentowana podczas Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej (rok 1984, w Muzeum Architektury) oraz Międzynarodowego Forum Sztuki Radiowej „Macrophon” (rok 1991; podczas tego festiwalu w roku 1994 w BWA Dizajn były prezentowane też instalacje interaktywne Krzysztofa Knittla).
W programie koncertu premierowego o utworze tak pisał kompozytor (za książką z albumu Knittel/Sikora/Michniewski “Secret Poems” oficyny Bołt Records):
Wiosnę i lato 1978 spędziłem w Buffalo. Mieszkałem w spokojnej, odludnej dzielnicy na poddaszu dużego drewnianego domu. Mój gospodarz był psychiatrą, pacjentów przyjmował u siebie. W domu było zawsze cicho i trochę niesamowicie - może właśnie dlatego polubiłem to miejsce i jego atmosferę. Gdy było ciepło, przesiadywałem często na górze przy otwartym oknie i słuchałem dźwięków dochodzących z ulicy - cicho szumiały drzewa, czasami przejechał jakiś samochód, z oddali słyszałem syreny karetek szpitalnych. Gdy coś pisałem, skrzypiał stary, składany stół: zdarzało mi się wówczas pomrukiwać do siebie, to nie były słowa, nie było też żadnej melodii, tylko niski, buczący dźwięk, coś w tym rodzaju.. Właściwie wszystko to były hałasy i odgłosy, na które w ogóle nie zwracamy uwagi, traktując je jako ciszę. Któregoś dnia postanowiłem nagrać i wprowadzić tę dźwięczącą cisze do komputera [...]
Podobnie jak w muzyce konkretnej materiałem wyjściowym utworu są tu więc dźwięki naturalne. Metoda przekształceń również wywodzi się z tradycyjnej muzyki na taśmę - jest nią sprzężenie uzyskane na małym komputerze PDP-8 przez Johna Morley’a, który w tym czasie opiekował się aparaturą cyfrową studia. Program miksażu, z którego korzystaliśmy, był napisany dla tego samego komputera rok wcześniej przez Giuseppe Englerta. Całe nagranie trwało zaledwie trzy, cztery godziny. Potem przez kilka tygodni montowałem taśmy z nagranymi tą metodą dźwiękami, układałem je w pięć warstw kompozycji, niektóre przetwarzałem jeszcze na urządzeniach elektronicznych - filtrach, ring modulatorach, stosowałem sterowanie napięciowe, pogłos i tym podobne przekształcenia, ciągle jednak nie miałem wyraźnego obrazu całości i przerwałem pracę. Wróciłem d tych materiałów po dwuletniej przerwie, dopiero w Studiu Eksperymentalnym w Warszawie. Utwór ma kilka wersji. Istnieją dwie taśmy - jedna z dźwiękami otrzymanymi z komputera (norcet 1) i druga, w której te same dźwięki są połączone z efektami naturalnymi, innymi jednak, niż materiał nagrany w Buffalo. […] Głos pojawiający się w drugiej wersji należy do Johna Morley’a który opowiada o zastosowanej przez nas transformacji dźwięku poprzez sprzężenie cyfrowe.
Beniamin Głuszek - Fale neutralne (2020), instalacja interaktywna
Utwór poświęcony zagadnieniu translacji ludzkich fal mózgowych (EEG) na dźwięk jest częścią cyklu kompozycji i działań warsztatowych nawiązujących do koncepcji Neutrdromu Jerzego Rosłowicza. Wiele procesów w ludzkim mózgu zachodzi poza intencjami i świadomością, wzory rytmiczne i faktury tworzone przez fale mózgowych rejestrowane encefalograf są podstawą zastosowanego procesu kompozycyjnego odbywającego się pomiędzy podświadomością słuchaczki a odpowiedzią akustyczną przestrzeni. Miesiąc po premierze kompozycji prezentujemy jej interaktywną wersję opartą na sensorach ruchu, dźwięku i oczywiście EEG.
* Prapremiera, zamówienie Canti Spazializzati
O Artystach
Aleksandra Słyż - kompozytorka, sound designerka, realizatorka, dźwięku. Fascynuje się sztuką interaktywną i multimedialną. W swojej muzyce szuka połączeń między ludzkim ciałem, dźwiękiem i technologią. Jej prace prezentowane do tej pory były w Stanach Zjednoczonych i Europie.
https://www.aleksandraslyz.com/ https://soundcloud.com/aleksandra_slyz
Krzysztof Knittel - kompozytor, pedagog, improwizator, profesor sztuk muzycznych. Pracował w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia i The Center of the Creative and Performing Arts w Buffalo/USA. Współtworzył festiwal „Audio-Art”, był dyrektorem festiwalu Warszawska Jesień, stworzył i prowadzi festiwal Ad Libitum. Wspólnie z Elżbietą Sikorą i Wojciechem Michniewskim tworzył pionierską Grupę Kompozytorską KEW. Jest jednym z pierwszych polskich kompozytorów sięgających po nagrania terenowe oraz formułę instalacji dźwiękowych. Jego utwory na stałe weszły do kanonu eksperymentu elektroakustycznego.
https://krzysztofknittel.com/
Michał J. Biel - w przeszłości silnie związany z poznańską oraz wrocławską sceną muzyki improwizowanej. Aktualnie mieszka w Kopenhadze W swoich pracach integruje dźwięki środowiskowe z instrumentami akustycznymi, porusza kwestie percepcji i jej modalności, pamięci czy form interakcji z zasłyszanymi środowiskami dźwiękowymi.
https://soundcloud.com/micha-jerzy-ga-gin/
Piotr Bednarczyk - działania kompozytorskie kierunkuje na instrumentalną muzykę kameralną, elektroakustyczną i elektroniczną. Często wykorzystuje działania performatywne i wizualne, w tym efekt stroboskopowy i sterowanie oświetleniem. Tworzy jednoosobowy projekt LOUFR, w ramach którego wykonuje autorską muzykę elektroniczną. Jego utwory były prezentowane m.in. podczas: Warszawska Jesień, Musica Electronica Nova, Musica Polonica Nova, CROSSROADS, Słuchalnia, Muslab, New Music Week, GAIDA Festival, Idealistic Festival czy SNIM.
https://soundcloud.com/piotr-be
Beniamin Głuszek - twórca instalacji dźwiękowych, teoretyk muzyki. Główny przedmiot jego zainteresowań stanowi udźwiękowienie elektrycznej czynności ludzkiego mózgu (EEG). Swoje prace prezentował w Czechach, Holandii, Szkocji i Polsce – m.in. na festiwalach „Warszawska Jesień”, „AudioArt”, Przegląd Sztuki „Survival”.
O Canti Spazializzati
Prowadzony od roku 2018 cykl warsztatowo-koncertowy poświęcony teoriom i praktykom muzyki eksperymentalnej skupionym na koncepcjach uprzestrzenniania kompozycji dźwiękowych stworzonych dla wielokanałowego nagłośnienia. Łączy ideę prezentacji nowych projektów muzycznych z umożliwieniem artystom rozwijania przestrzennych aspektów kompozycji dźwiękowej i stworzeniem platformy współpracy pomiędzy młodymi muzykami, kompozytorami i artystami dźwiękowymi. Cykl jest kontynuacją idei Canti Illuminati Festivalu poświęconego prezentacji nowych zjawisk w muzyce elektronicznej oraz wrocławskiej tradycji kwadrofonicznej (prezentowanej w rozbudowanym programie podczas 14. edycji Sceny Dźwiękowej Przeglądu Sztuki Survival).
Kurator: Daniel Brożek
Zespół produkcyjny: Joanna Sokalska, Beniamin Głuszek, Jan Chrzan
organizator: Fundacja Pozytywka
współorganizatorzy: Dizajn BWA Wrocław, Sympozjum Wrocław 70/20
identyfikacja wizualna: Karolina Pietrzyk (
http://karolinapietrzyk.info/ ) + Mateusz Zieleniewski (
http://www.mzieleniewski.com/ )
Cykl współfinansowany ze środków Miasta Wrocławia | www.wroclaw.pl
